„Uważam, że jidysz powinien być językiem unijnym” – stwierdził dr Jacob Weitzner, prowadzący dziś warsztaty ABC literatury jidysz w księgarni BookBook w ramach Festiwalu Warszawa Singera.
Weitzner, który od lat związany jest z Teatrem Żydowskim i Centrum Kultury Jidysz w Warszawie, przypomniał, że najstarszym tekstem napisanym po hebrajsku jest Stary Testament. – To fundament, najstarsza literatura na świecie – powiedział. – Istnieją starsze teksty, ale nie mają one swojej kontynuacji. Dodatkowo, inne języki ulegały większym zmianom.
Język jidysz pojawił się ok. tysiąc lat temu. – Każda kultura ma tak, że występuje w niej język wysoki i język niski – mówił dr Weitzner. – Inaczej mówi się publicznie, inaczej prywatnie. W kulturze żydowskiej językiem wysokim był hebrajski, a niskim – jidysz.
Język hebrajski dotyczył spraw religijnych, natomiast jidysz służył do codziennego porozumiewania się.
– Jidysz jest demokratyczny, paneuropejski, nieterytorialny. Uważam, że powinien być językiem unijnym – przekonuje dr Weitzner. – Ma korzenie judeo-chrześcijańskie, niemieckie i słowiańskie. Urodził się nad Renem, ale wędrował z nami, slawizował się, a teraz – w Stanach Zjednoczonych – amerykanizuje się.
Jacob Weitzner studiował teatrologię oraz literaturę żydowską na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Wykładał literaturę jidysz i hebrajską oraz prowadził kursy teatralne w Hunter College w Nowym Jorku, na Uniwersytecie w Tel Awiwie oraz na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Jest lektorem języka jidysz oraz kierownikiem literackim jidysz Teatru Żydowskiego-Centrum Kultury Jidysz.
