W piątkowy wieczór, pod koniec wakacji, jak co roku Gołda Tencer, dyrektor Teatru Żydowskiego i Fundacji Shalom, zaprosiła mieszkańców Warszawy do wspólnego stołu szabatowego. Uroczystość była elementem XIV Festiwalu Warszawa Singera. Przy stole zasiedli m.in. Dawid D’or, Krystyna Willenberg oraz Alicja Schnepf.
– 1 września 1939, 78 lat temu, wybuchła II wojna światowa. Tak jak dziś, był to piątek – mówiła Gołda Tencer. – Kiedy wieczorem polscy Żydzi zasiadali do szabasowej kolacji, musieli czuć strach, ale nikt z nich nie mógł przewidzieć, że tego dnia rozpoczął się koniec ich świata. Wspominajmy ich dziś, na tej szabasowej kolacji, i pamiętajmy o nich zawsze.
– Jesteśmy na placu Grzybowskim. 100 metrów stąd jest synagoga im. Nożyków. Jedyna synagoga warszawska, która przetrwała Zagładę – przypomniała Tencer. – Do niedawna tu obok stał budynek Teatru Żydowskiego. Te dwa miejsca sprawiały, że było to centrum życia żydowskiego. Dziś nie ma już gmachu Teatru, który był stworzony dla środowiska żydowskiego, wybudowany dla Idy Kamińskiej. Sprzedało go Towarzystwo Społeczno-Kulturane Żydów w Polsce. Budynek został zburzony, a aktorzy wyrzuceni i skazani na tułaczkę.
– Nie ma dziś naszego budynku, ale jego dybuki idą z nami – zapewniała Tencer. – Tam gdzie my jesteśmy, aktorzy i pracownicy Teatru Żydowskiego, tam jest nasz Teatr. Chciałabym ten Festiwal zadedykować temu miejscu na placu Grzybowskim, które było naszym domem, którego już nie ma.
