Profesor Barbara Kirshenblatt-Gimblett oraz Lonnie G. Bunch III zostali laureatami Nagrody im Dana Davida za rok 2020 w dziedzinie Ochrony i Odradzania Dziedzictwa Kulturowego. Ich kariera – zarówno naukowa, jak i kuratorska – świadczy o wielkim oddaniu misji ochrony dóbr kultury. Oboje odegrali ważne role w tworzeniu nowych wpływowych muzeów historycznych – w przypadku Prof. Kirshenblatt-Gimblett to Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie, a w przypadku Lonniego Buncha to Narodowe Muzeum Historii i Kultury Afro-Amerykańskiej w Waszyngtonie. Nagroda im. Dana Davida zostanie wręczona Prof. Barbarze Kirshenblatt-Gimblett, Lonniemu G. Bunchowi III, oraz czterem pozostałym laureatom podczas uroczystej ceremonii, która odbędzie się w maju w Tel Awiwie.
Międzynarodowa Nagroda im. Dana Davida to jedno z najważniejszych wyróżnień za wybitne osiągnięcia w dziedzinie ochrony dziedzictwa kulturowego na świecie. Przyznawana jest przez Uniwersytet w Tel Awiwie osobom bądź instytucjom, które mogą służyć jako inspiracja dla innych. Laureaci wyłaniani są na bazie osiągnięć w różnych dziedzinach wskazywanych każdego roku, każda z dziedzin musi odnosić się do konkretnej kategorii czasowej – do przeszłości, teraźniejszości i przyszłości.
Profesor Emeritus Barbara Kirshenblatt-Gimblett jest wybitną naukowczynią w dziedzinie studiów performatywnych i żydowskich na Uniwersytecie Nowojorskim (NYU) oraz członkiem Amerykańskiej Akademii Nauki i Sztuki. W roku 2006 została zaproszona do kierowania zespołem tworzącym wystawę stałą Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie, wtedy jeszcze muzeum w budowie. Dziś pełni funkcję Głównego Kuratora im. Ronalda S. Laudera tejże wystawy.
Muzeum zostało założone jako partnerstwo publiczno-prywatne przez Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny, Miasto St. Warszawa i Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Multimedialna, narracyjna wystawa stała Muzeum POLIN – wybudowanego w samym sercu dawnej żydowskiej Warszawy a następnie getta warszawskiego – to podróż przez tysiącletnią historię Żydów w Polsce. To również próba rekonstrukcji niezwykle bogatego kulturowo świata polskich Żydów zniszczonego przez Szoa, którego badaniu Prof. Kirshenblatt-Gimblett poświęciła swoją zawodową karierę. W roku 2016 Muzeum POLIN zostało wyróżnione nagrodą Europejskiego Muzeum Roku (EMYA). Wystawę stałą odwiedziło w ciągu pięciu lat od jej otwarcia prawie cztery miliony gości.
Obszary zainteresowania Prof. Kirshenblatt-Gimblett obejmują estetykę życia codziennego, muzeologię, turystyka i dziedzictwo kulturowe. Jej rozliczne publikacje zmieniły kurs rozwoju studiów nad dziedzictwem i interpretacji różnorakich aspektów żydowskiej kultury i doświadczenia. Warte wymienienia jest napisane wspólnie z ojcem Mayerem Kirshenblattem, nagrodzone wspomnienie przedwojennego Opatowa pt. “They Called Me Mayer July: Painted Memories of a Jewish Childhood in Poland Before the Holocaust”, na którego podstawie zorganizowano wystawę i nakręcono film. “Image before My Eyes: A Photographic History of Jewish Life in Poland, 1864–1939” to wybitna wystawa. Prof. Kirshenblatt-Gimblett stworzona wspólnie z Lucjanem Dobroszyckim, ocalałym z łódzkiego getta, która doczekała się opracowania książkowego i scenariusza filmowego.
Prof. Barbara Kirshenblatt-Gimblett otrzymała Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczpospolitej Polskiej, nagrodę Mlotek Prize w dziedzinie języka i kultury jidysz oraz nagrodę za całokształt działalności przyznawaną przez Fundację Kultury Żydowskiej. Prof. Kirshenblatt-Gimblett zasiada w radach naukowych muzeów żydowskich w Wiedniu, Berlinie i Moskwie. Wieść o przyznaniu jej nagrody skomentowała następująco: “Przyjmuję tę nagrodę w imieniu wszystkich, dla których ważne jest przekazywanie spuścizny Żydów polskich przyszłym pokoleniom; w imieniu wszystkich, którzy sprzyjają dialogowi w duchu wzajemnego szacunku i zrozumienia. To są wartości, na których zbudowano Muzeum POLIN. To są wartości, które reprezentuje Nagroda im. Dana Davida, i które ja sama reprezentuję”.
Lonnie G. Bunch III jest dyrektorem-założycielem Narodowego Muzeum Historii i Kultury Afro-Amerykańskiej przy Instytucie Smithsonian w Waszyngtonie. Jest też 14. Sekretarzem Instytutu – pierwszym historykiem i pierwszym Afro-Amerykaninem zaproszonym do objęcia tej posady. Przekuł swoją wizję muzeum, które prezentuje wszystkie aspekty historii afro-amerykańskiej, w rzeczywistość. Kierował budową nagrodzonego budynku, starał się o fundusze w Kongresie, stworzył koncepcję i nadzorował proces tworzenia wystawy złożonej z 40 tysięcy eksponatów. Muzeum, które stworzył zdobyło szerokie uznanie za odważne i przenikliwe ukazanie afro-amerykańskiego doświadczenia.
Nagroda im. Dan Davida została ufundowana przez Dana Davida, biznesmena i filantropa pragnącego wyróżniać tych, którzy zostawili swój ślad w społeczeństwie i którzy wspierali studentów i młodych przedsiębiorców tak, aby w przyszłości stawali się liderami.
Ariel David, dyrektor Fundacji Dana Davida i syn jej założyciela, mówił: “Jesteśmy dumni z tego, że wyjątkowa formuła Nagrody im. Dana Davida pozwala nam skierować uwagę świata na tych, którzy często nie spełniają tradycyjnych oczekiwań fundatorów nagród, a których osiągnięcia pomagają nam zrozumieć kim jesteśmy i pomagają nam kształtować lepszą przyszłość”. Formuła nagrody pozwala na coroczny wybór dziedzin, w jakich przyznawane są nagrody w trzech kategoriach czasowych—przeszłości, teraźniejszości i przyszłości. Poza ochroną dziedzictwa kulturowego (Przeszłość), Nagroda Dana Davida w 2020 roku przyznana została w kategoriach: Równości Płci (Teraźniejszość) dla Prof. Debory Diniz i Prof. Gity Sen; oraz Sztucznej Inteligencji (Przyszłość) dla Prof. Amnona Shashuy i Dr Demisa Hassabisa.
W poprzednich latach laureatami Nagrody im. Dana Davida byli m. in. dziennikarz i aktywista Adam Michnik (2006), wiolonczelista Yo-Yo Ma (2006); były vice prezydent USA Al Gore (2008); pisarka Margaret Atwood (2010); reżyserzy Ethan i Joel Coen (2011); wybitna ekonomistka i laureatka Nagrody Nobla Esther Duflo (2013); aktywista społeczny, producent teatralny, eseista i wydawca Krzysztof Czyżewski (2014); oraz astronom i astrofizyk Prof. Andrzej Udalski (2017).
Laureaci przeznaczają 10% nagrody na stypendia dla studentów i młodych naukowców prowadzących badania w dziedzinach, z których sami się wywodzą.
