Warszawski Sąd Okręgowy oddalił pozew Miry Wszelakiej, byłej szefowej Reduty Dobrego Imienia, przeciwko brytyjskiej gazecie Jewish News. Wszelaka m.in. chciała, by dziennikarze używali terminu „niemieccy naziści” zamiast „naziści” oraz przyznali w przeprosinach, że „Polacy nie mordowali, a ratowali Żydów podczas tragedii Holokaustu”. Wyrok nie jest prawomocny.
Sprawa dotyczyła artykułu, który ukazał się w Jewish News 25 października 2017 r. Był to przedruk agencyjnej wiadomości o polskiej ustawie reprywatyzacyjnej. Oryginalnie tekst opublikowała JTA (Żydowska Agencja Telegraficzna). Opisano w nim projekt ustawy, zgodnie z którym odzyskanie skonfiskowanego w czasie wojny mienia byłoby możliwe jedynie w przypadku osób z polskim obywatelstwem. Wykluczyłoby to z tego procesu spadkobierców mieszkających w innych krajach. Dodatkowo nie otrzymywaliby oni swojej własności, ale rodzaj odszkodowania wynoszący 20 procent jej wartości. Projekt ten skrytykował szef WJRO, Światowej Organizacji Żydowskiej Restytucji, Gideon Taylor, który wezwał do uwzględnienia w nowym prawie spadkobierców ofiar mieszkających poza Polską.
Wszelaka złożyła pozew o ochronę dóbr osobistych wraz z wnioskiem o zabezpieczenie, które miało polegać na zakazaniu gazecie na czas procesu prezentowania obok artykułu „jakichkolwiek materiałów wizualnych, sugerujących, że Holokaust był dziełem Polaków, ewentualnie ‘polskich nazistów’”. Chodziło szczególnie o zdjęcia z terenów obozów koncentracyjnych „podpisane, jako zdjęcia z obozów nazistowskich (bez wskazania, że obozy nazistowskie były obozami niemieckimi)”.
Gazeta miała również przy każdym, użytym w artykule, słowie „naziści” (w pozwie to słowo pisane jest wielką literą), dodać przymiotnik „niemieccy”, a w zdaniu „90 procent polskich Żydów zostało zabitych podczas Holokaustu” dopisać, że „przez Niemców”.
Reprezentująca Wszelaką mecenas Monika Brzozowska-Pasieka przygotowała tekst przeprosin, jakie pismo miało – w razie przegrania procesu – opublikować na swojej stronie. Jewish News miało przeprosić „Polkę Mirę Wszelaką za naruszenie jej dóbr w postaci tożsamości i godności narodowej oraz prawa do niezakłamanej historii”. Prawa te miały zostać naruszone przez rzekome sugerowanie w artykule, że to Polacy są odpowiedzialni za Holokaust i konfiskowali żydowskie majątki podczas II wojny światowej. W przeprosinach gazeta miała przyznać, że „w rzeczywistości Polacy nie mordowali, a ratowali Żydów podczas tragedii Holokaustu” oraz „nie mieli nic wspólnego z konfiskatą majątków żydowskich podczas II wojny światowej”, ponieważ „majątki te konfiskowali Niemcy”.
Jewish News domagała się oddalenia powództwa w całości. Reprezentujący gazetę adwokat Andrzej Tomaszek zwrócił uwagę, że polska prasa – wPolityce, Do Rzeczy, Wprost, Rzeczpospolita, Polityka, Super Express – też używa określenia „nazistowskie obozy” bez przymiotnika „niemieckie”. Sporny artykuł nie zawierał natomiast pojęć takich jak „polskie obozy zagłady”, czy „polscy naziści”. Jego treść nie sugerowała również, by to Polacy byli sprawcami zagłady Żydów lub konfiskowali majątki żydowskie w trakcie wojny.
Sąd Okręgowy w Warszawie wydał w tej sprawie wyrok 16 maja, oddalając powództwo, a od Miry Wszelakiej zasądzając na rzecz Jewish News 1 097 zł tytułem zwrotu kosztów oraz na rzecz Skarbu Państwa 4 623,57 zł, co stanowiło zwrot kosztu tłumaczenia dokumentów na język angielski.
Zdaniem sądu „powódka nie wykazała, że wskutek opublikowania spornego artykułu (…) doszło do zagrożenia lub naruszenia jej dóbr osobistych przez pozwanego”. Do naruszenia tych dóbr nie doszło, ponieważ sam tekst nie sugeruje odpowiedzialności Polaków za Holokaust.
Sędzia Barbara Pyz-Kędzierska przytoczyła jednak wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie sprzed trzech lat, który stanowi, że „wydarzenia historyczne, będące dziedzictwem pamięci wspólnoty i jej poszczególnych członków, o bezprecedensowym charakterze, uznawane za fakt bezsporny, nie mogą być relatywizowane, albowiem godzą w poczucie przynależności narodowej i wywołują poczucie krzywdy, kształtując wśród opinii publicznej rażąco nieprawdziwy wizerunek Polski i przypisując Polakom cechy odzierające ich z godności i podważające poczucie ich wartości”.
Mira Wszelaka zaskarżyła wyrok w całości. Termin rozprawy apelacyjnej nie został jeszcze wyznaczony.
