W ostatnim czasie nasilają się próby represji wobec historyków i dziennikarzy, którzy usiłują rzetelnie przedstawić losy polskich Żydów pod okupacją niemiecką. Proces wytoczony profesorom Barbarze Engelking i Janowi Grabowskiemu oraz przesłuchanie redaktor Katarzyny Markusz to tylko najnowsze tego przykłady.
Sala sądowa nie jest miejscem ustalania prawdy historycznej; potępiamy takie próby i solidaryzujemy się z osobami, których one dotykają.
Instytucje państwowe coraz częściej wspierają, czasem w sposób zawoalowany, czasem bezpośrednio, finansowo i awansem, nierzetelną narrację historyczną. Zapowiadane mianowanie ONR-owca przewodniczącym oddziału IPN we Wrocławiu, jest tego tylko jednym z najnowszych przykładów.
Państwo nie powinno być stroną w debacie historycznej, a już zwłaszcza nie powinno wspierać historycznej nieprawdy czy nienawiści: potępiamy takie próby, których ofiarą pada poszukiwanie prawdy historycznej.
Stwierdzenie, z powodu którego red. Markusz była przesłuchiwana: „niechęć do Żydów była wśród Polaków nagminna, a polski współudział w Zagładzie jest faktem historycznym”, znajduje potwierdzenie w wielu badaniach historycznych i w zbiorowej pamięci Żydów polskich.
Wolelibyśmy, żeby nasza historia wyglądała tak różowo, jak ktoś chciałby ją obrazować – ale historia wygląda tak, jak wygląda. Jeżeli prokuratura miałaby w sprawie słów red. Markusz wszcząć śledztwo, powinno ono obejmować także wszystkich sygnatariuszy niniejszego oświadczenia.
Michael Schudrich, Naczelny Rabin Polski
Marian Turski i Piotr Wiślicki, Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny
Anna Bakuła, Anna Barbur, Magdalena Tarczyńska, Zespół Szkół Lauder-Morasha w Warszawie
Agata Patalas, Dyrektorka Prywatnego Liceum Ogólnokształcącego im. Zuzanny Ginczanki w Warszawie
Magda Dorosz, Fundacja Hillel Polska
Andrzej Friedman – B’nai B’rith Polska
Aleksandra Leliwa Kopystyńska, Stowarzyszenie „Dzieci Holocaustu” w Polsce
Helise Lieberman, Centrum Taubego Odnowy Życia Żydowskiego w Polsce
Janusz Makuch, Festiwal Kultury Żydowskiej w Krakowie
Jonathan Ornstein, Centrum Społeczności Żydowskiej JCC w Krakowie
Agata Rakowiecka, Centrum Społeczności Żydowskiej JCC w Warszawa
Alina Świdowska, Stowarzyszenie Drugie Pokolenie
Konstanty Gebert
Grażyna Pawlak
Lesław Piszewski
Jarosław Szczepański
