Prace nad upamiętnieniem miejsca, gdzie znaleziono jedną z części Archiwum Ringelbluma na warszawskim Muranowie właśnie się rozpoczęły. W ubiegłym roku kilkadziesiąt osób odpowiedziało na apel o wsparcie tego projektu.
Przedstawiciele Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce, Stacji Muranów, oraz Komitetu Upamiętnienia Archiwum Ringelbluma 18 stycznia wbili wspólnie łopaty symbolicznie inicjując budowę upamiętnienia przy ulicy Nowolipki 28, dawniej Nowolipki 68.
Rozpoczęcie budowy upamiętnienia miejsca, gdzie znaleziono Archiwum Ringelbluma, fot. Stowarzyszenie ŻIH
Archiwum Ringelbluma, czyli Podziemne Archiwum Warszawskiego Getta, to kolekcja różnego rodzaju dokumentów – od relacji i pamiętników, po plakaty, rysunki a nawet papierki po cukierkach – zebranych przez grupę Oneg Szabat, działającą pod kierownictwem Emanuela Ringelbluma. Historycy, dziennikarze, literaci, działacze społeczni zbierali wszelkie informacje, które mogły służyć do upamiętnienia historii Zagłady.
Dokumenty zebrane w Archiwum Ringelbluma ukryto w metalowych skrzynkach i bańkach po mleku. Do dziś udało się odnaleźć większość dokumentów. Jedną z baniek Dawid Grabner, Nachum Grzywacz i Izrael Lichtensztajn zakopali w piwnicy budynku przy ul. Nowolipki.
Archiwum Ringelbluma jest własnością Stowarzyszenia ŻIH, na co dzień opiekuje się nim Żydowski Instytut Historyczny.
Upamiętnienie na Nowolipkach – zaprojektowane przez Łukasza Mieszkowskiego i Marcina Urbanka – ma mieć kształt zagłębienia, na którego dnie znajdzie się skrytka. Z zagłębienia wyłoni się przezroczysta bryła ze znajdującym się wewnątrz dokumentem archiwalnym. Koszt budowy instalacji i zagospodarowania terenu to ok. 300 tys. zł. W zbiórkę przeprowadzoną przez Stowarzyszenie ŻIH włączyło się kilkadziesiąt osób z różnych krajów. Budowa ma zakończyć się w kwietniu.
