W Biurze Narodów Zjednoczonych w Genewie została otwarta wystawa prezentująca Archiwum Eissa, wyjątkowy zbiór dokumentów pozyskanych w sierpniu przez Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau dzięki ogromnemu zaangażowaniu polskiej dyplomacji oraz wsparciu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Archiwum Eissa to jeden z największych zbiorów dokumentujących działania ratunkowe polskiej dyplomacji na rzecz zagrożonych Holokaustem Żydów. Archiwum Eissa obejmuje między innymi osiem sfałszowanych paragwajskich paszportów, listy osób do uratowania oraz korespondencję polskich dyplomatów i żydowskich organizacji. Chaim Eiss był ortodoksyjnym działaczem żydowskim i kupcem, wraz z polskimi dyplomatami i żydowskim działaczem Abrahamem Silberscheinem tworzył Grupę Berneńską. W skład archiwum wchodzi także oryginalna lista z kilkoma tysiącami nazwisk Żydów z gett, którzy w ten sposób próbowali się ratować z Zagłady. W pozyskanych materiałach jest również imienna lista dzieci z warszawskich sierocińców
Organizatorami wystawy są Stałe Przedstawicielstwo Rzeczpospolitej Polskiej przy Biurze Narodów Zjednoczonych w Genewie, Muzeum Auschwitz, a także Międzynarodowa Rada Kobiet Żydowskich (ICJW).
„Moja rodzina była wśród posiadaczy paragwajskich paszportów wydanych w Bernie w czasie wojny przez polskiego konsula Konstantego Rokickiego. To uratowało im życie” – napisała Léonie de Picciotto, przedstawicielka ICJW przy Biurze Narodów Zjednoczonych w Genewie.
Ekspozycję w Genewie można oglądać do 1 lutego. Potem dokumenty z Archiwum Eissa trafią do Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.
Grupa Berneńska była to nieformalną formą współpracy polskich dyplomatów z poselstwa RP w Bernie i przedstawicieli organizacji żydowskich na rzecz ratowania europejskich Żydów. Pod kierownictwem ambasadora Aleksandra Ładosia grupa dostarczała fałszywe paszporty południowoamerykańskie, m.in.: Paragwaju, Salwadoru, Boliwii, Peru, Haiti i Hondurasu, które chroniły jego właścicieli przed wywózką do obozów zagłady w okupowanej przez III Rzeszę Polsce. Według różnych szacunków, w sumie wydano około 4 tys. takich dokumentów. Liczba ocalonych pozostaje nieznana.
