Do 15 maja w warszawskiej galerii Kordegarda obejrzeć można kameralną wystawę wybranych prac dwóch artystek: Magdaleny Gross i Geli Seksztajn. Różniło je wiele: technika artystyczna, tematyka podejmowana w pracach, wiek, droga zawodowa. Obie jednak doświadczyły życia w czasie Zagłady i walczyły o sens istnienia sztuki nawet w najstraszniejszych okolicznościach.
Prezentowane w Galerii prace Magdaleny Gross to głównie rzeźby przedstawiające ptaki. Jeszcze przed wybuchem drugiej wojny światowej rzeźbiarka bywała w otwartym w latach 20-tych warszawskim Ogrodzie Zoologicznym, gdzie obserwowała zachowanie zwierząt. Tematy animalistyczne stały się odtąd głównym nurtem jej prac, w których widać wyraźne wpływy nowoczesnych prądów artystycznych. W kubistycznych kształtach, gładkich, wypolerowanych powierzchniach i idealnych proporcjach uchwyciła piękno poszczególnych stworzeń i ich specyficzne cechy gatunkowe.
Obecność. Magdalena Gross/Gela Seksztajn, fot. Martyna Steckiewicz
Z kolei przyglądające się rzeźbionym zwierzętom twarze z wiszących na ścianie portretów autorstwa Geli Seksztajn, tworzą galerię uchwyconych w szybkich szkicach postaci. Malarka najchętniej przedstawiała w swoich pracach właśnie ludzkie twarze, na których niemal wyczytać możemy cechy każdego z anonimowych modeli i modelek. Swoje prace złożyła wraz ze spisanym testamentem do archiwum tworzonego w warszawskim getcie przez organizację Oneg Szabat. W ostatnich dniach w wydawnictwie Wielka Litera ukazała się biografia Geli Seksztajn autorstwa Moniki Libickiej i jest ona dowodem na to, jak trudno stworzyć portret osoby, która oprócz obrazów pozostawiła po sobie tak niewiele. W książce postać Geli prawie ginie, dominuje ją opowieść o znanych już dobrze losach innych osób – niemal wyłącznie mężczyzn.
Magdalena Gross wojnę przetrwała ukrywając się w willi Antoniny i Jana Żabińskich na terenie ogrodu zoologicznego. Gela Seksztajn zginęła najprawdopodobniej w trakcie powstania w getcie warszawskim. I choć trudno stworzyć ich dokładne życiorysy, my możemy, a nawet więcej, powinniśmy oglądać ich dzieła i nieustannie rekonstruować konteksty, w których powstały.
Obecność. Magdalena Gross/Gela Seksztajn, Kordegarda Krakowskie Przedmieście 15/17 Warszawa
Wirtualne oprowadzanie po wystawie: https://www.youtube.com/watch?v=zkxUv0VSuFI
Martyna Steckiewicz
